İŞ HUKUKU-TEMEL HUKUK SPOT BİLGİLER
İş
hukuku; İş nedeniyle işçi
ve işverenler arasında kurulan ilişkiler ve bunun yanında işçi ve işveren
örgütlerinin (sendikaların) kendi aralarındaki ve Devletle olan ilişkilerini de
düzenleyen bir hukuk disiplinidir.
Bireysel
İş Hukuku: Tek işçi ile
işveren arasında söz konusu olan ve iş sözleşmesi ile ortaya çıkan hukuki
ilişkidir. Konuları arasında, iş sözleşmesinin
kurulması, işin düzenlenmesi, çalışma düzeni, iş sözleşmesinin sona ermesi,
işçinin ücreti, iş sağlığı ve iş güvenliği, çalışma süresi yer alır.
Toplu
İş Hukuku: Çalışma
ilişkilerinde tarafların sendikalar şeklinde örgütlenmesi ve çalışma
ilişkilerinin bu kuruluşlar tarafından yönetilmesi şeklinde oluşan hukuki
ilişkidir. Sendikalar Hukuku ve Toplu İş Sözleşmesi,
Grev ve Lokavt Hukuku olarak iki ayrı bölümden oluşur
İş
Sözleşmesi: Bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın
(işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir. Özel bir şekle tâbi değildir. Süresi bir yıl ve daha fazla
olan iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılması zorunludur.
Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde işveren
işçiye en geç iki ay içinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri
gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür. İş sözleş meleri belirli veya
belirsiz süreli yapılır.
Kısmî
Süreli ve Tam Süreli İş Sözleşmesi : İşçinin normal haftalık çalışma süresinin, tam
süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az
belirlenmesi durumunda sözleşme kısmî sürelidir.
Süreli
Fesih :
Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa
bildirilmesi gerekir.
İş sözleşmeleri;
a) İşi 6 aydan az sürmüş olan işçi
için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak 2 hafta sonra,
b) İşi 6 aydan 1,5 yıla kadar süren işçi
için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak 2 hafta sonra,
c) İşi 1,5 yıldan 3 yıla kadar süren işçi
için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak 6 hafta sonra,
d) İşi 3 yıldan fazla sürmüş işçi için,
bildirim yapılmasından başlayarak 8 hafta sonra,
Feshedilmiş sayılır.
Bu süreler asgari olup sözleşmeler
ile artırılabilir. Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim
süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır. İşveren bildirim süresine ait ücreti peşin
vermek suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir.
Feshin
geçerli sebebe dayandırılması: 30 veya
daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az 6 aylık kıdemi olan işçinin
belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, geçerli bir sebebe dayanmak
zorundadır. İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminin tebliği
tarihinden itibaren 1 ay içinde iş
mahkemesinde dava açabilir.
İşçi kesinleşen mahkeme veya özel hakem
kararının tebliğinden itibaren 10 işgünü
içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır.
İŞÇİ: 4857
sayılı İş Kanununa göre “Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye
işçi denir. İşçi gerek sözleşmeden, gerekse de yasal yükümlülükten dolayı,
işverene karşı iş görme, sadakat, çalışma şlartlarına uyma ve itaat etmelidir.
İş İlişkisi: İşçi ile işveren
arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi denir
İŞVEREN : İşçi çalıştıran tüzel veya gerçek kişiye
yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara denir.”
ALT
İŞVEREN: Bir işverenin,
başka bir işverene ait işyerinde belirli bir işin bir bölümünde veya
eklentilerinde iş alıp kendi işçilerini çalıştırması olgusuyla kendisini
gösterir. Alt İşveren İşi, İşveren
Sıfatı Taşıyan Diğer Asıl İşverenden Almış Olmalıdır. İş, işletmenin ve İşin
Gereği ile Teknolojik Nedenlerle Uzmanlık Gerektiren İşlerden Olmalıdır. İş, Asıl İşverenin İşyerinde
Yapılmalıdır. İşçiler sadece bu işyerinde
çalıştırılmalıdır.
Bir işin alt işverene verilmesi hâlinde,
alt işverenin uzmanlığını belgelendirmesi amacıyla; iş ekipmanı listesi, iş
bitirme belgesi, operatör ve teknik eleman sertifikaları sözleşmeye eklenir.
·
Daha önce o işyerinde çalıştırılan kimse ile alt
işveren ilişkisi kurulamaz.
İŞVEREN
VEKİLİ: 4857 sayılı İş
Kanununa göre;, “İşveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin
yönetiminde görev alan kimselere işveren vekili denir
İŞ
YERİ : İşveren tarafından
mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar ile işçinin
birlikte örgütlendiği birime denir.
·
İşveren,
işyerini ve işyeriyle ilgili değişiklikleri 1 ay içinde bölge çalışma müdürlüğüne bildirmelidir.
İŞ
KANUNU HÜKÜMLERİ UYGULANMAYAN İŞLER :
a) Deniz ve hava taşıma işlerinde, b) Aile ekonomisi sınırları içinde kalan
tarımla ilgili her çeşit yapı işleri,
c) 50'den az işçi çalıştırılan (50 dahil)
tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde,
d) Bir ailenin üyeleri ve 3 üncü dereceye
kadar (3 üncü derece dahil) hısımları arasında dışarıdan başka biri
katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işlerde,
e) Ev hizmetlerinde, f) İş sağlığı ve
güvenliği hükümleri saklı kalmak üzere çıraklar hakkında,
g) Sporcular hakkında, h) Rehabilite edilenler hakkında,
ı) 507 sayılı Esnaf ve
Sanatkârlar Kanununun 2 nci maddesinin tarifine uygun 3 kişinin çalıştığı
işyerlerinde.
Haftalık normal çalışma süresi, bir işçinin
en fazla 45 saattir. İşveren veya taraflar haftalık normal çalışma
süresi olarak 45 saatin altında bir çalışma süresi belirleyebilirler. Haftalık
çalışma süresinin, çalışılan günlere eşit değil de farklı dağıtılması halinde,
günlük normal çalışma, hiçbir şekilde 11
saati aşamaz
FAZLA ÇALIŞMA : Haftalık 45
saati aşan çalışmalardır. Normal
ücretten %50 zamlı hesaplanır.
FAZLA SÜRELERDE ÇALIŞMA : Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle 45
saatin altında belirlendiği durumlarda, uygulanan ortalama haftalık
çalışma süresini aşan ve 45 saate kadar yapılan çalışmalardır. Her bir
saat fazla çalışma için, normal çalışma ücretinin %25 yükseltilmesiyle ödenir
·
Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda 270
saatten fazla olamaz.
GÜNLÜK
ÇALIŞMA SÜRESİNDEN SAYILAN SÜRELER
Madenlerde, taşocaklarında, yeraltında veya
sualtında çalışılacak işlerde işçilerin kuyulara, dehlizlere veya asıl çalışma
yerlerine inmeleri veya girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken
süreler.
İşçilerin işveren tarafından işyerlerinden
başka bir yerde çalıştırılmak üzere yolda geçen süreler
İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır
halde, çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği süreler
İşçinin işveren tarafından başka bir yere
gönderilmesi veya işveren evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili herhangi
bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler.
Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına
süt vermeleri için belirtilecek süreler.
işçilerin yerleşim yerlerinden uzak bir
mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her
türlü işlerde, toplu ve düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri esnasında
geçen süreler
DİKKAT: İşin niteliğinden doğmayıp da işveren
tarafından sırf sosyal yardım amacıyla işyerine götürülüp getirilme esnasında
araçlarda geçen süre çalışma süresinden sayılmaz.
GECE
SÜRESİ : “Çalışma
hayatında gece en geç saat 20.00’de başlayarak en erken saat 06.00’ya kadar geçen
ve herhalde en fazla 11 saat süren dönemdir. Çalışma süresinin yarısından çoğu
gece dönemine rastlayan çalışması gece çalışması sayılır. Gece çalıştırılacak
işçilerin sağlık durumlarının gece çalışmasına uygun olduğu, işe başlamadan önce alınacak sağlık raporu ile belgelenir.
Gece çalıştırılan işçiler en geç 2 yılda bir defa periyodik
sağlık kontrolünden geçirilirler.
Postası değiştirilecek işçi kesintisiz en
az 11 saat dinlendirilmeden diğer postada çalıştırılamaz
·
Gece Çalışma Döneminde Günlük çalışma süresi en fazla 7.5 saattir.
·
Gece çalışmalarında fazla çalışma yaptırılamaz.
·
18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçiler ile mesleki eğitim
almamış kişilerin sanayiye ait işlerde gece
çalıştırılması yasaktır
HAFTA
TATİLİ: 7 günlük bir zaman
dilimi içinde kesintisiz en az 24 saat dinlenme (hafta tatili) verilir. Hafta
tatilinde çalışan işçiye hafta tatili ücreti dışında ayrıca yüzde elli
arttırılmış ücret ödenir.
Ulusal
Bayram 29 Ekim günüdür. Genel tatiller ise, resmi bayram günleri , dini bayramlar, 1 Mayıs
ve yılbaşı (1 Ocak) günleridir. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde
işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağına toplu iş sözleşmesi ya da iş
sözleşmeleri ile kararlaştırılabilir.
İşçinin onayının alınması halinde de işçi bu günlerde
çalıştırılabilir. İşçiler tatil yapmayarak
çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir.
·
Yıllık ücretli izne hak kazanabilmek için; işçinin işyerinde işe başladığı günden
itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olması gerekir.
İZİN
SÜRELERİ : 1
yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil)
olanlara 14 günden, - 5 yıldan fazla 15
yıldan az olanlara 20 günden, - 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden az olamaz. Ancak, 18
ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere
verilecek yıllık ücretli izin süresi 20
günden az olamaz
ARA
DİNLENMESİ : İşçilere;
a) 4 saat veya daha kısa süreli işlerde 15
dakika, b)4 saatten fazla ve 7,5saate kadar (7,5 saat dahil)
süreli işlerde yarım saat, c) 7,5 saatten fazla süreli işlerde bir saat, Ara dinlenmesi verilir. Ara dinlenmeleri çalışma süresinden
sayılmaz.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ:
İşverenler işyerlerinde İSG sağlanması için her türlü önlemi almak, araç
ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de İSG konusunda alınan her türlü
önleme uymakla yükümlüdürler.
İŞÇİLERİN
HAKLARI :
- İş görme borcunu yerine getirmekten kaçınma hakkı, Haklı nedenle fesih imkanı
İŞ
KAZALARINDA BİLDİRİM: İşveren
iş kazasını o yerin yetkili kolluk
kuvvetlerine derhal, SGK’yada en geç kazadan sonraki 3 işgünü içinde, iş kazası
ve meslek hastalığı bildirgesi ile bildirmek zorundadır.
MESLEK
HASTALIĞI : Sigortalının
çalıştığı ya da yaptığı işin niteliğinden dolayı uğradığı geçici ya da sürekli hastalık ya da
bedensel ya da ruhsal özürlülük halleridir. İşverenin,
durumu öğrendiği günden başlayarak 3 işgünü içinde, iş kazası ve meslek
bildirgesi ile SGK’ya bildirmek zorundadır.
ÖZÜRLÜ VEYA ESKİ HÜKÜMLÜ ÇALIŞTIRMA:
İşverenler 50
veya daha fazla işçi çalıştırıyorsa %3 özürlü, % 2 eski hükümlü çalıştırmak
zorundadır. Çalıştırmadığı her ay için 750 TL para cezası öder.
TAZMİNAT ÇEŞİTLERİ :
Manevi Tazminat:
Maddi Tazminat: ( 1- Rücu Tazminatı 2- İşgöremezlik Tazminatı 3- Destekten Yoksun Kalma Tazminatı)
·
İş
kazasında geçici işgöremezlik verilmesi için sigortalılık süresinin en az 1 gün olması gerekir
·
İş
kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili maddi sorumluluk konusu Borçlar Kanununda yer almaktadır
CEZAİ
SORUMLULUK: İş sağlığı ve
güvenliğine ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmeyerek işçinin iş kazası veya
meslek hastalığına uğramasına neden olan işverenin hukuki sorumluluğu yanında
koşulları varsa cezai sorumluluğu da söz konusu olur.
İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin
yükümlülüklerini yerine getirmeyerek iş kazası veya meslek hastalığı sonucu
işçinin ölümüne neden olan işveren veya
vekili Kanunun 85. maddesine göre taksirle öldürme suçunun faili olarak, 3 yıldan
6 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Fiil, birden fazla insanın ölümüne ya da
yaralanmasına neden olmuş ise, işveren veya vekilinin 3 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması söze
konudur.
İşçinin yaralanması halinde , işveren veya
vekili 3 aydan 1yıla kadar hapis
veya adlî para cezası ile cezalandırılır
İŞİN
DURDURULMASI VEYA İŞYERİNİN KAPATILMASI: Bir işyerinin tesis ve tertiplerinde,
çalışma yöntem ve şekillerinde, makine ve cihazlarında işçilerin yaşamı için
tehlikeli olan bir husus tespit edilirse, bu tehlike giderilinceye kadar
işyerlerini iş sağlığı ve güvenliği bakımından denetlemeye yetkili iki müfettiş, bir işçi ve bir işveren temsilcisi ile Bölge
Müdüründen oluşan beş kişilik bir komisyon kararıyla, tehlikenin niteliğine
göre iş tamamen veya kısmen durdurulur veya işyeri kapatılır. Komisyona kıdemli iş müfettişi başkanlık eder.
Komisyonun çalışmaları ile ilgili
sekretarya işleri bölge müdürlüğü tarafından yürütülür. Bu maddeye göre
verilecek durdurma veya kapatma kararına karşı işverenin yerel iş mahkemesinde 6 iş günü içinde itiraz etmek
yetkisi vardır. Mahkeme itirazı öncelikle görüşür ve 6 iş günü içinde karara bağlar. Kararlar
kesindir
Bu maddenin birinci fıkrası gereğince
makine, tesisat ve tertibat veya işin durdurulması veya işyerinin kapatılması
sebebiyle işsiz kalan işçilere işveren ücretlerini ödemeye veya ücretlerinde
bir düşüklük olmamak üzere meslek veya durumlarına göre başka bir iş vermeye
zorunludur.
·
İş Kanunu, 4 üncü maddesinde sayılan istisnalar dışında
kalan bütün işyerlerine uygulanır.
·
İlk
sendika 1863 yılında Almanya’da ortaya çıkmış, Türkiye’de ise 1947’de sendika
kurma hakkı tanınmıştır.
Ò Kanunda
uygulanabilir bir hüküm yoksa, hakim, örf ve adet hukukuna göre, bu da yoksa
kendisi kanun koyucu olsaydı nasıl bir kural koyacak idiyse ona göre karar
verir.
Ò Hakim, karar
verirken bilimsel görüşlerden ve yargı kararlarından yararlanır.
Ò İş Kanunu’nun 71.
maddesine göre 15 yaşını doldurmamış
çocukların çalıştırılması yasaktır. Ancak, 14
yaşını doldurmuş ve ilköğretimini tamamlamış olan çocuklar, hafif
işlerde çalıştırılabilirler.
Ò 15 yaşını
doldurmuş, fakat onsekiz yaşını doldurmamış olan işçiler genç işçi
olarak kabul edilir.
Ò
Özel
Hukukun Bölümleri :
Ò 1-Medeni Hukuk :
a)Kişiler
Hukuku b)Aile Hukuku c)Miras Hukuku d)Eşya Hukuku e)Borçlar Hukuku
Ò 2-Ticaret Hukuku
a)Ticari İşletme
H b)Ticaret Şirketleri H c)Kıymetli Evrak H d)Deniz Ticareti H e)Sigorta H f)Hava H
Ò 3-Fikir Hukuku
Ò 4-Devletler Özel Hukuku
Ò 4-Yargılama Hukukları
a)Medeni Yargılama
Hukuku b)Ceza Yargılama Hukuku c)İdare (Yönetim) Yargısı
Ò 5-Devlet Hukuku
Ò 6-Devletler Kamu Hukuku
Ò 7-Mali Hukuk
Ò 8-İş Hukuku
a)Bireysel
(Ferdi) İş Hukuku b)Kollektif
(Toplu) İş Hukuku
İşgünü kaybına neden olan mesleki yaralanma
olayları aşağıdaki hususlar için dikkate alınacaktır.
1. Toplam Olay
Sayısı 2. Ölümlü Olaylar Sayısı
3. Ölümlü Olmayan
Olaylar Sayısı 4.
Geçici İş Göremezlik Olayları Sayısı
Normlar hiyerarşisi;
1-Anayasa
2-Milletler arası antlaşmalar
3-Kanunlar
4-KHK
5-Tüzükler
6-Yönetmelikler
7-Düzenleyici işlemler(genelge,tebliğler
vb.)
İşte yatırımcılar iletişim E-posta bilgileri, _ lfdsloans@lemeridianfds.com Veya Whatsapp +1 989-394-3740, işimi başlatmak için 90.000,00 Euro'luk kredi kullanmama yardımcı oldu ve çok minnettarım, burada denemek gerçekten zordu. bekar bir anne gibi bir şey yapmak benim için kolay olmadı ama Le_Meridian'ın yardımı ile işimin güçlenip büyümesini ve genişlemesini seyrettiğimde yüzüme gülümsedi. burada ama gerçekten minnettarlığımı ifade etmeliyim ki maddi yardım isteyen ya da oradaki işle uğraşan veya iş projesini başlatmak isteyen herkes bunu görebilir ve zorluğun üstesinden gelme umuduyla ... Teşekkürler.
YanıtlaSil